|
Bölüm Başkanı
|
:
|
Doç. Dr. GÖKHAN YILMAZ
|
|
|
e-mail
|
:
|
turizm@isparta.edu.tr
|
|
|
Telefon
|
:
|
+90 246 214 71 00
|
|
|
Fax
|
:
|
+90 246 214 71 00
|
|
|
AKTS Koordinatörü
|
:
|
Dr. Öğretim Üyesi YELİZ DEMİR
|
|
|
e-mail
|
:
|
yelizdemir@isparta.edu.tr
|
|
|
Telefon
|
:
|
+90 246 214 71 28
|
|
|
Fax
|
:
|
+90 246 214 71 28
|
|
|
Adres
|
:
|
Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Isparta
|
|
|
Genel Bilgi
|
:
|
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, yiyecek ve içecek üretimi ile sunumu alanlarında eğitim, araştırma ve uygulamayı bir araya getiren disiplinlerarası bir programdır. Bu bölüm, gastronomi alanında ulusal ve uluslararası düzeyde bilgi üretmeyi, yönetimsel ve teknik uygulamalarda yenilikler geliştirmeyi ve bu alana özgü kültürel değerlerin sürdürülebilirliğini sağlamayı amaçlar.
Bölümün temel amacı; gastronomi ve mutfak sanatlarına ilişkin eğitim, yönetim ve sektörel uygulama alanlarında bilgi üretmek, bu bilgiyi yenilikçi ve yaratıcı çözümlerle birleştirerek sektöre katkı sağlamaktır. Gastronominin en önemli kaynaklarından olan gıdanın, toplumların kültürel mirası, gelenekleri ve değerleri ile bağlantılı olarak ele alınması; yerel ve küresel ölçekte sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda üretim ve hizmet süreçlerine entegre edilmesi bölümün vizyonunu oluşturmaktadır.
Bu doğrultuda, öğrenciler hem uygulamalı mutfak eğitimi hem de gastronomi biliminin sosyal, kültürel, tarihsel ve ekonomik boyutlarını içeren teorik bir altyapı ile donatılır. Programda; temel mutfak tekniklerinden dünya mutfaklarına, beslenme biliminden gıda güvenliğine, menü planlamasından mutfak yönetimine kadar geniş bir yelpazede dersler sunulmaktadır. Ayrıca sektörle iş birliği içinde yürütülen staj ve uygulama faaliyetleriyle öğrencilerin mesleki deneyim kazanmaları desteklenmektedir.
Bölüm, aynı zamanda Türk mutfak kültürünün uluslararası alanda tanıtılması ve yaygınlaştırılması hedefiyle, alanında yetkin, etik değerlere bağlı, sosyal sorumluluk bilincine sahip bireyler yetiştirmeyi hedeflemektedir. Mezunlar; şeflik, yiyecek-içecek işletmeciliği, gastronomi danışmanlığı, yemek yazarlığı, ürün geliştirme ve akademik kariyer gibi pek çok alanda istihdam olanaklarına sahiptir.
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü, kültür, sanat, bilim ve hizmeti bir araya getirerek hem yerel hem de evrensel düzeyde nitelikli insan kaynağı yetiştirmeye katkı sunmaktadır.
|
|
|
Edinilen Ünvan
|
:
|
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programını başarıyla tamamlayan mezunlara “Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Diploması” verilir. Bunun yanı sıra, sektörde genellikle şef (chef), mutfak şefi (executive chef), menü planlama uzmanı, yiyecek-içecek yöneticisi gibi unvanlarla da görev alabilirler. Ayrıca, akademik kariyer hedefleyen mezunlar yüksek lisans ve doktora programlarına devam ederek akademik unvanlar elde edebilirler.
|
|
|
Yeterlilik Düzeyi
|
:
|
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programı'ndan mezun olabilmek için öğrencilerin, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’nde belirtilen esaslar çerçevesinde, programda yer alan tüm zorunlu ve seçmeli dersleri başarıyla tamamlaması gerekmektedir. Öğrencilerin mezuniyete hak kazanabilmeleri için en az 240 AKTS kredi yükünü tamamlamış olmaları ve genel not ortalamalarının 4.00 üzerinden en az 2.00 olması zorunludur.
Ayrıca, program kapsamında yer alan uygulamalı dersler ve mesleki staj gibi çalışmaları da başarıyla tamamlamaları gerekmektedir. Uygulamalı derslerde başarı, teorik ve pratik bileşenlerin birlikte değerlendirilmesiyle sağlanır. Staj uygulamaları, ilgili fakülte kurullarınca onaylanan staj esaslarına uygun olarak yürütülür.
Tüm akademik süreçler; ders alma, ders bırakma, sınavlar, devamsızlık, not değerlendirme, tek ders sınavı ve mezuniyet işlemleri gibi hususlar, ISUBÜ Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda yürütülür.
Program yeterlilikleri, Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) ve Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) esaslarına uygun olarak düzenlenmiştir. Bu kapsamda, öğrencilere hem akademik hem de sektörel yeterlilik kazandırılması hedeflenmektedir.
|
|
|
Kabul Koşulları
|
:
|
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programına öğrenci kabulü, Yükseköğretim Kanunu ve ilgili düzenlemeler çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Programa kayıt yaptırmak isteyen adayların, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılan Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (AYT) oturumlarına katılmaları ve puan türü sözel olan bu programa ilişkin yeterli puanı alarak ilgili üniversitenin ilan ettiği taban puana yerleşmeleri gerekmektedir.
Yurt dışından başvuru yapan adaylar ise, üniversitenin belirlemiş olduğu uluslararası öğrenci kabul koşulları doğrultusunda, Yurt Dışından Öğrenci Kabul Sınavı (YÖS) sonuçlarına göre değerlendirilir. Hem YKS hem de YÖS sınavları sonucunda başarılı olan adayların kayıt işlemleri, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen tarihlerde üniversitenin Rektörlüğü tarafından yürütülmektedir.
Kayıt işlemleri sırasında adaylardan lise veya dengi okul diploması ile ÖSYM tarafından verilen yerleştirme sonuç belgesi gibi belgeler talep edilmektedir. Ayrıca, yatay geçiş, dikey geçiş, çift anadal ve yandal gibi geçiş imkânlarında Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ve üniversitenin ilgili yönetmelikleri esas alınmaktadır.
|
|
|
Önceki Öğrenmenin Tanınması İçin Özel Düzenlemeler(Yatay Geçiş,Dikey Geçiş v.s.)
|
:
|
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programında, öğrencilerin daha önce başka bir yükseköğretim kurumunda edindikleri öğrenim kazanımlarının tanınmasına olanak sağlanmaktadır. Bu kapsamda, önceki öğrenmenin tanınması yatay geçiş, dikey geçiş, çift anadal ve yandal programları gibi çeşitli uygulamalarla düzenlenmektedir.
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programında, öğrencilerin daha önce başka bir yükseköğretim kurumunda edindikleri öğrenim kazanımlarının tanınmasına olanak sağlanmaktadır. Bu kapsamda, önceki öğrenmenin tanınması yatay geçiş, dikey geçiş, çift anadal ve yandal programları gibi çeşitli uygulamalarla düzenlenmektedir.
Dikey geçiş, ön lisans programlarını başarıyla tamamlayan öğrencilerin, Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile lisans programına geçiş yapmalarını sağlar. DGS puanı ile yerleşen öğrencilerin intibakları, daha önce almış oldukları ders içerikleri göz önünde bulundurularak ilgili akademik birimler tarafından belirlenir.
Çift anadal ve yandal programları ise başarılı öğrencilerin ilgi duydukları başka bir lisans programında eş zamanlı olarak öğrenim görmelerine olanak tanır. Bu programlara kabul koşulları, öğrencinin akademik başarısı ve üniversitenin belirlediği kontenjanlar çerçevesinde değerlendirilir.
Tüm bu geçiş ve tanıma süreçlerinde, öğrencilerin akademik uyumlarının sağlanabilmesi için ders içeriklerinin ve kredilerinin uygunluğu ilgili kurullar tarafından incelenerek karar verilir.
|
|
|
Yeterlilik Zorunlulukları ve Yönetmeliğe Uygunluk
|
:
|
Ulusal yeterlilik sistemi üç Bolonya süreci seviyesini içerebilir (ya da orta seviye yeterlilikleri) (örneğin kısa süreç olan ilk süreç). Bu seviyeler üniversitelere belirlli yeterlilikleri yapılandırmayı ve yeterlilik vasıtasıyla ilerlemek üzere düzenlemeye izin verir. Türkiye’de yeterlilik zorunlulukları ve yönetmeliğe uygunluk YÖK tarafından belirlenir.
|
|
|
Programın Hedefleri
|
:
|
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programı, yiyecek ve içecek alanında teorik bilgi ile uygulamalı beceriyi bütünleştirerek, sektöre donanımlı, yaratıcı ve yenilikçi bireyler kazandırmayı amaçlayan disiplinlerarası bir programdır. Program; gastronomi bilimi, mutfak sanatları, beslenme, kültürel miras, gıda güvenliği ve sürdürülebilirlik gibi alanları kapsayarak hem akademik hem de sektörel gelişime katkı sunmayı hedeflemektedir.
Programın temel hedefi; gastronomi ve mutfak sanatları alanında eğitim, yönetim ve sektörel uygulamalarda bilgi üretmek, ulusal ve uluslararası düzeyde yenilikçi yaklaşımlar geliştirmek ve bu bilgileri üretim ve hizmet süreçlerine entegre ederek sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmaktır. Özellikle gastronominin temel kaynakları olan gıda, kültür, miras ve gelenek gibi unsurların sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda korunması ve gelecek nesillere aktarılması programın temel vizyonunu oluşturmaktadır. Ayrıca program, Türk mutfak kültürünün uluslararası alanda tanıtılması ve yaygınlaştırılması amacıyla, alanında uzman, yönetsel ve teknik bilgi birikimine sahip, sosyal sorumluluk bilinci gelişmiş, etik değerleri ilke edinmiş insan kaynağı yetiştirmeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda öğrenciler, eğitim süreçleri boyunca hem modern mutfak uygulamaları hem de kültürel ve akademik bilgi altyapısı ile donatılmakta; mezuniyet sonrası gastronomi sektörünün farklı kademelerinde görev alabilecek, araştırma yapabilecek ve küresel düzeyde rekabet edebilecek yeterliliğe ulaşmaktadır.
|
|
|
Örneklerle Mezunlar İş Profilleri
|
:
|
a. Yiyecek İçecek İşletmeleri (Otel mutfakları; Restoranlar (fine dining, fast food, casual dining); Kafeler ve pastaneler; Catering ve organizasyon şirketleri; Kruvaziyer gemileri ve hava yolu şirketleri mutfakları)
b. Turizm ve Konaklama Endüstrisi (Tatil köyleri, resort ve şehir otelleri mutfakları; Gastronomi turizmi ve yerel lezzetler üzerine çalışan işletmeler; Yiyecek-içecek departmanı yöneticiliği)
c. Gıda Üretimi ve AR-GE (Gıda fabrikalarında ürün geliştirme departmanı; Gastronomi Ar-Ge merkezleri; Özel mutfak laboratuvarları)
d. Yiyecek Medyası ve Dijital Platformlar (Yemek yazarlığı ve blog yazarlığı; Yemek programları, TV şovları ve YouTube içerik üreticiliği; Yiyecek fotoğrafçılığı ve stilistliği; Dijital yemek platformlarında içerik üreticiliği)
e. Eğitim ve Akademik Kariyer (Üniversitelerde akademisyenlik; Meslek liselerinde gastronomi/ yiyecek-içecek öğretmenliği; Özel mutfak akademileri ve workshop eğitmenliği)
f. Girişimcilik (Kendi restoranını, kafe veya pastanesini açma; Yöresel ve organik ürünlerin üretimi ve satışı; Gastronomi alanında danışmanlık ve eğitim hizmetleri)
g. Sağlıklı Beslenme ve Diyet Mutfağı (Özel diyet menüleri hazırlayan işletmeler; Vegan, glütensiz ve özel beslenme mutfakları; Wellness ve sağlık merkezleri)
h. Devlet Kurumları ve Belediyeler (Kamu mutfakları ve büyük ölçekli yemek üretim tesisleri; Belediyelerin gastronomi projelerinde görev alma; Kültürel mirasın korunmasına yönelik gastronomi projelerinde çalışma)
|
|
|
Başka Çalışmalara Geçiş İmkanı
|
:
|
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programı’nı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ile Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde, ilgili alanlarda tezli veya tezsiz yüksek lisans programlarına başvuru yapma hakkına sahiptir. Başvuru sürecinde, adayların lisans mezuniyet not ortalaması, ALES puanı ve varsa yabancı dil yeterliliği gibi kriterler göz önünde bulundurulmaktadır. Ayrıca öğrenciler, lisans öğrenimleri süresince belirli başarı kriterlerini karşılamaları hâlinde, çift anadal veya yandal programlarına başvurarak farklı bir lisans alanında eş zamanlı ya da yardımcı eğitim alma imkânına sahiptirler. Bu programlar sayesinde öğrenciler, akademik ve mesleki gelişimlerini çok yönlü olarak sürdürebilirler. Yurt dışında akademik kariyer hedefleyen mezunlar, uluslararası denklik ve yeterlilik koşullarını sağlamaları hâlinde, yabancı üniversitelerin ilgili lisansüstü programlarına da başvuru yapabilirler.
|
|
|
Programın Amaçları
|
:
|
Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programı’nın temel amacı; gastronomi alanında teorik bilgi ile uygulama becerisini bütünleştiren, bilimsel ve kültürel donanıma sahip, yenilikçi, yaratıcı, sürdürülebilirlik bilinci yüksek, etik değerlere bağlı bireyler yetiştirmektir. Program, öğrencilere gastronomi bilimi, mutfak sanatları, yiyecek-içecek işletmeciliği, beslenme, gıda güvenliği, kültürel miras ve sürdürülebilir gıda sistemleri gibi alanlarda kapsamlı bir eğitim sunmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda program; öğrencilerin yerel, ulusal ve uluslararası mutfak kültürlerini tanımalarını ve uygulayabilmelerini, bilimsel düşünme ve araştırma yapabilme yetkinliği kazanmalarını, Türk mutfak kültürünü koruyarak dünyaya tanıtmalarını ve yiyecek-içecek sektöründe yönetim ve liderlik becerileriyle öne çıkmalarını amaçlamaktadır. Ayrıca sektörel ihtiyaçlara yönelik yaratıcı ve yenilikçi çözümler geliştirebilen, mesleki etik değerlere ve sosyal sorumluluk bilincine sahip bireyler yetiştirmek de programın öncelikleri arasındadır. Programın genel hedefi; gastronomi alanında eğitim, araştırma ve uygulama bütünlüğünü sağlayarak, üretimden tüketime kadar tüm süreçlerde sürdürülebilirlik ilkesine dayalı bir anlayışla hizmet verebilecek nitelikli insan kaynağı yetiştirmek ve gastronomi kültürünün korunarak gelecek kuşaklara aktarılmasına katkıda bulunmaktır.
|
|
|
Sınav Ve Değerlendirme Kuralları
|
:
|
Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programı'nda sınav ve değerlendirme süreçleri, “Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği” hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir. Öğrenciler her ders için ilgili yarıyılda en az bir ara sınav ve bir yarıyıl sonu sınavına tabi tutulur. Başarısız olan öğrenciler, ayrıca bütünleme sınavına girme hakkına sahiptir. Ara sınavlar, ödev, proje, uygulama ve benzeri yarıyıl içi çalışmaları ile birlikte değerlendirilerek dönem içi başarı notunu oluşturur. Dönem içi değerlendirmelerin toplam katkısı en fazla %40, yarıyıl sonu veya bütünleme sınavının katkısı ise en az %60 olacak şekilde belirlenir. Bu oranlar, ilgili öğretim elemanı tarafından dönem başında ders bilgi formunda ilan edilir. Öğrencilerin sınavlara katılabilmeleri için teorik derslerin en az %70’ine, uygulamalı derslerin ise en az %80’ine devam etmiş olmaları gerekmektedir. Devam şartını yerine getirmeyen öğrencilere “NA” (devamsız) notu verilir ve bu öğrenciler yarıyıl sonu sınavına katılamaz. Not değerlendirme sistemi, mutlak not sistemine göre harf notları ile yapılır. Her ders için başarı notu; ara sınav, yarıyıl içi çalışmalar ve yarıyıl sonu/bütünleme sınavı dikkate alınarak hesaplanır. Harf notları AA, BA, BB, CB, CC (başarılı); DC, DD (koşullu başarılı); FD, FF, NA (başarısız) şeklindedir. Mezuniyet için öğrencinin genel not ortalamasının en az 2.00 olması gerekmektedir. Sınav sonuçlarına yapılacak itirazlar, sınav sonucunun ilan edilmesinden itibaren beş iş günü içinde yazılı olarak yapılır. İtirazlar, ilgili öğretim elemanı ve bölüm başkanlığı tarafından incelenir ve varsa maddi hatalar düzeltilir. Ayrıca, genel not ortalaması 2.00 ve üzeri olan öğrenciler, mezuniyet için tek bir dersten başarısız kalmaları durumunda, ilgili dönemde açılan “tek ders sınavı”na katılma hakkına sahiptir. Bu sınavda başarılı olmaları durumunda mezuniyet işlemleri başlatılır. Tüm sınav ve değerlendirme uygulamaları, üniversitenin akademik takvimi doğrultusunda gerçekleştirilir ve ilgili birimlerin gözetiminde yürütülür.
|
|
|
Mezuniyet Koşulları
|
:
|
Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programı'ndan mezun olabilmek için öğrencilerin, Üniversitenin Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’nde belirtilen koşulları eksiksiz olarak yerine getirmeleri gerekmektedir. Buna göre, öğrencilerin mezuniyet için toplamda en az 240 AKTS krediye sahip olmaları ve 4.00 üzerinden en az 2.00 genel not ortalamasına (GNO) ulaşmaları zorunludur. Programda yer alan tüm zorunlu ve seçmeli derslerin, uygulamalı eğitimlerin, laboratuvar çalışmalarının ve varsa bitirme projesinin başarıyla tamamlanması gerekmektedir. Ayrıca öğrencilerin, derslere devam zorunluluğunu yerine getirmiş olmaları, devamsızlık nedeniyle başarısız sayılmamaları ve uygulamalı derslerin gerekliliklerini yerine getirmiş olmaları gerekir. Program kapsamında zorunlu olarak belirlenen staj uygulamaları, ilgili birimlerin staj esasları doğrultusunda tamamlanmalı ve başarılı olarak değerlendirilmelidir. Stajını eksik veya başarısız tamamlayan öğrenciler mezun olamazlar. Mezuniyet için gerekli tüm akademik yükümlülüklerini yerine getiren öğrenciler, ilişik kesme işlemleri için öğrenci işleri birimine başvurur. Tüm idari işlemler tamamlandıktan sonra öğrencilere, diploma, diploma eki ve transkript düzenlenir. Mezuniyet belgeleri, e-Devlet üzerinden de erişilebilir hale gelir. Tüm bu koşulların sağlanması hâlinde öğrenci, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Diploması almaya hak kazanır.
|
|
|
Programın Türü(Tam zamanlı, Yarı zamanlı, Uzaktan Öğretim)
|
:
|
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Lisans Programı, üniversitemizde tam zamanlı eğitim modeline göre yürütülmektedir. Bu doğrultuda öğrenciler, her dönem belirlenen haftalık ders çizelgesine ve uygulamalı mutfak eğitimlerine düzenli olarak katılmak zorundadır. Tüm teorik dersler, uygulamalı mutfak pratiği, laboratuvar çalışmaları ve zorunlu stajlar fiziksel ortamda yürütülmekte olup, yüz yüze eğitimi destekleyecek biçimde tasarlanmıştır. Bu sayede öğrencilere, gastronomi alanında ihtiyaçları olan teorik bilgi birikimi ve profesyonel becerilerin birebir aktarılması mümkün olmaktadır.
|
|
|